Memlük Devleti Kurucusu Kimdir?

Memlük Devleti'nin kurucusu, tarihçiler arasında farklılık gösteren fikirler bulunan bir konudur. Ancak genellikle Memlük Devleti'nin kurucusu olarak kabul edilen kişi Eyyubi Sultanı Selahaddin Eyyubi'nin esir alıp yetiştirdiği köle askerleridir. Bu köle askerler, zamanla sultanların koruma birliği haline gelmiş ve sonunda Nil Nehri'nin hükümranlığını ele geçirecek kadar güçlenmişlerdir. Memlük Sultanlığı, 1250 yılında Mısır'da Abbâsî Halifesi'nin hilafetini alarak, Bağdat'taki Abbasi halifeliğine son vermiş; ve halifeliği ele geçirmiştir. Bu olay, ünlü Abbâsî halifesi Mustasım'ın idam edilmesiyle, halifelik ve hilafetin artık siyasi değeri kalmadığını göstermiştir. Abbâsî Halifesi'nin öldürülmesi ile Abbâsî hânedanının soyu da nesli de tükenmiştir. Bu olay Mısırlı Memlükler için siyasi açıdan oldukça önemli bir adım olmuştur, tarihi yıkıcılığından, bölgedeki Arap direnişlerini fiilen sona erdiren bir sonuç doğurmuştur. Ancak, Memlükler tarihteki diğer askerî kölelerden farklı olarak, hükümdar da olabilmiştir, Mamalik (مماليك) emirleri yıllık intikal haklarıyla iktidarlarını kuvvetlendirmeye çalışırken, Eyyubîler devrinde olduğu gibi en çok görev verilmesi gereken Memlûk (مملوك)ların tâlihsiz olanları, ya kayıtlı bir sahipleri bulunmadan ya da sahiplerine kaçarak serbest bırakılanları olurlardı ve umûmiyetle bu gibi köleler, yeni sahipleri tarafından eğitilip, iktidar koşullarına hazırlanırlardı. Yani, Mamâlîklerde, köle, değil sultan da olabilirdi. Memlük Sultanları, hükümdar oldukları ülkeyi, ordunun desteğiyle, tamamen ellerinde tutarlardı.