Rıza Nur Kimdir?

Rıza Nur, Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunda önemli bir figürdür. 1879 yılında İstanbul’da doğan Rıza Nur, tarihçi, yazar ve siyasetçi olarak tanınmıştır. Asıl adı Mehmed Rıza’dır. Babasının ölümü üzerine ailesiyle birlikte Selanik’e yerleşti. İlk ve ortaokulu Selanik'te okuduktan sonra, Mekteb-i Mülkiye'ye girdi. Daha sonra Paris'e giderek hukuk eğitimi aldı. Fransa'da iken Alman Lisesi’nde okuyan Rıza Nur, Paris'te Sèvres'te lise eğitimini tamamladı. Fransa'da iken Osmanlı İmparatorluğu'na karşı casusluk yapmakla itham edilerek, idama mahkum edildi. Yıldız Sarayı sürgününe dönüşen bu idam cezası, II. Abdülhamid döneminde affedildi.

Rıza Nur, Osmanlı Devleti’nin son döneminde Merkez-i Umumî’nin (Genelkurmay) Türkiye’ye taşınmasından sonra, bu kurumun başına geçmiş ve orduyu yeniden düzenleme çalışmaları yapmıştır. Bu dönemde İttihat ve Terakki Fırkası’na girdi. 1918 yılında Fırka-yı Milliye’ye katılarak gönüllü olarak Kafkas Cephesi'ne gitmiş ve Türk Kurtuluş Savaşı'na destek vermiştir.

Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş sürecinde Mustafa Kemal Atatürk’ün yanında yer aldı ve onunla birlikte Sivas Kongresi’ne katıldı. 1923 yılında yapılan seçimlerde TBMM Manisa milletvekili seçilerek meclise girdi. Bir süre sonra Siirt Milletvekili oldu. 1925 yılında yapılan Şeyh Sait İsyanı nedeniyle başlayan takip ve tutuklamalar sonucunda yurt dışına kaçtı ve Paris’e yerleşti. Burada 1944 yılına kadar yaşadı. 1944’te Türkiye’ye dönerek, kendisine ait evde yaşama gözüyle yakalandı. 1949 yılında Paris’te öldü.

Rıza Nur, Osmanlı ve Türk tarihine yaptığı katkılar ve siyasi kariyeriyle tanınmaktadır. Kendisi aynı zamanda Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerini ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunu anlatan değerli eserler bırakmıştır.